Άρθρο στη Huffington post για τις αντιδράσεις στις ιδιωτικοποιήσεις ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ

Μπορει τα εταιρικά ελληνικά μίντια να τηρούν σιγήν ιχθύος για το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων των ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ παρά τα δελτία τύπου που τους αποστέλλουμε συχνότατα, υπάρχουν ομως στο παγκοσμιοποιημένο μας τοπίο και οι ξένες εφημερίδες. Άρθρο λοιπον για τις αντιδράσεις στις επικείμενες ιδιωτικοποιήσεις του εταιριών ύδρευσης στη χώρα μας φιλοξενεί η Huffington Post.

Ολόκληρο το άρθρο του Daniel Moss στα ελληνικά:

Οι Έλληνες οργανώνονται για να εμποδίσουν την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης

Οι Εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις ύδρευσης δημιουργούν συνεταιρισμούς εναντίον των υποψηφίων επενδυτών σε δημόσιες επιχειρήσεις

Στην Ελλάδα μάλλον γνωρίζουν τι είναι Δημοκρατία. Καθώς η αφθονία των υδάτων στη χώρα μειώνεται, η ορθή διαχείριση των υδατικών πόρων αποτελεί ουσιώδη προϋπόθεση για το μέλλον του τόπου. Η πρόσφατη οικονομική κρίση δεν απειλεί μόνο την Δημοκρατία στην Ελλάδα αλλά και τα νερά της. «Ένα χαρακτηριστικό μιας δημοκρατικής κοινωνίας είναι η δια δημοσίων επιχειρήσεων διαχείριση των υδατικών πόρων της ώστε το νερό να διατίθεται καθαρό σε όλους» λέει ο Κώστας Μαριόγλου. Όταν δεν εγκαθιστά σωλήνες και μετρητές (αντικείμενο της εργασίας του στην ΕΥΑΘ) ασχολείται με την Πρωτοβουλία 136, μιαν οργάνωση πολιτών που προσπαθεί ν’ αποκτήσει την κρατική εταιρία ύδρευσης.

Η Ελλάς υφίσταται τρομερές πιέσεις για την ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων ύδρευσης. Καθώς η χώρα βυθίζεται σε ολοένα και περισσότερα χρέη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΔΝΤ και η ΕΚΤ (Τρόϊκα) συνεργάζονται με πολιτικούς που ισχυρίζονται πως τα χρέη μπορούν ν’ αποπληρωθούν με την πώληση δημοσίων επιχειρήσεων μεταξύ των οπίων και αυτές της ύδρευσης.

Η Ελλάς δεν είναι το πρώτο κράτος όπου δημόσιες επιχειρήσεις ιδιωτικοποιήθηκαν για την αντιμετώπιση μιας οικονομικής κρίσης. Τα δάνεια που δίδονται υπό τον όρο της ιδιωτικοποίησης των υδατικών πόρων αποτελούν προσφιλεστάτη, και φυσικά αρνητική για τους λαούς, πρακτική των δανειστών. «Αν και, όπως προέκυψε κατά τις δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις (6.5.2012 – 17.6.2012) η λαϊκή εντολή ήταν να υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση του χρέους και αναθεώρηση των επιβληθέντων από την Τρόϊκα μέτρων, η κυβέρνηση εξακολουθεί να εφαρμόζει χωρίς αντιρρήσεις τις εντολές των δανειστών» λέει ο Θεόδωρος Καρυώτης, μέλος της Πρωτοβουλίας 136 Τον Ιούνιο 2010 το Υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε την μείωση της συμμετοχής του Δημοσίου (από 74% σε 51%) στις ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Έκτοτε βέβαια υπήρξε επί τα χείρω αναθεώρηση, η πρόθεση δε του Υπουργείου είναι για την διάθεση του συνόλου της συμμετοχής του Δημοσίου στις δύο επιχειρήσεις. Σήμερα το 21% των μετοχών της ΕΥΑΘ διακινούνται μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Το 2006 εκπρόσωποί της, κατά την διάρκεια περιήγησης των εγκαταστάσεων της ΕΥΑΘ αναρωτήθηκαν (όπως αναφέρει ο Γιώργος Αρχοντόπουλος, Πρόεδρος της Ένωσης Εργαζομένων της ΕΥΑΘ) «Γιατί έχτε στην Θεσσαλονίκη τόσο φθηνό νερό;»!!! Ο ίδιος ελπίζει πως στην διάρκεια της οικονομικής κρίσης θα καταδειχθεί η αδυναμία των επιχειρήσεων ύδρευσης να καταστούν εξαιρετικά κερδοφόρες: «Καθημερινά δεχόμαστε στην ΕΥΑΘ πολλούς καταναλωτές που ζητούν διευκολύνσεις στην πληρωμή των λογαριασμών. Το νερό γι’ αυτούς είναι πολύ ακριβό.» Ο Αρχοντόπουλος κι ο Μαριόγλου δεν πείθονται από τον ισχυρισμό της κυβέρνησης πως το χρέος μπορεί να μειωθεί μέσω της ιδιωτικοποίησης δημοσίων επιχειρήσεων. Σε ένα άρθρο με τίτλο «Επαναγορά του Δημοσίου Χρέους σε δόσεις των € 136» αναφέρεται πως η ΕΥΑΘ είχε ετήσια κέρδη € 75.000.000. Το 2010 και το 2011, εν μέσω της κρίσης, τα κέρδη της ήταν € 12.400.000 και € 20.180.000 αντίστοιχα. Το περιθώριο κέρδους της φυσικά έχει έκτοτε μειωθεί. Αναφερόμενος στον ισχυρισμό των προωθούντων τις ιδιωτικοποιήσεις ότι η πώληση της ΕΥΑΘ θα βοηθήσει την Ελλάδα ν’ αποπληρώσει τα χρέη της, ο Καρυώτης, μέλος της Πρωτοβουλίας 136 λέει: «Η χρηματιστηριακή αξία της εταιρίας είναι περίπου € 50.000.000 ενώ το χρέος ξεπερνά τα € 400 δις. Ο ισχυρισμός  πως μια τόσο μικρή μείωση θα βοηθήσει απλώς δεν στέκει». Αν το κράτος δεν θέλει την ΕΥΑΘ, την θέλουν οι πολίτες της Θεσσαλονίκης.

Σε μια προσπάθεια αντίδρασης στο ξεπούλημα σε ξένους της δημόσιας περιουσίας η Πρωτοβουλία 136 προσπαθεί ν’ αφυπνίσει τους κατοίκους ώστε καθένας ν’ αγοράσει μια μετοχή αξίας € 136 (εξ ου και η ονομασία της Πρωτοβουλίας). Το ποσό δεν είναι μεγάλο στην Ελλάδα όμως με την ανεργία στο 35% Ο Μαριόγλου δεν αισθάνεται πως ο σκοπός της Πρωτοβουλίας είναι εύκολα επιτεύξιμος. Οι Έλληνες ακτιβιστές, στην διάρκεια της Συνόδου των Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων Ύδρευσης, τον Οκτώβριο στη Φλωρεντία, δέχθηκαν με ευχαρίστηση την πρόταση των Ευρωπαίων συμμάχων τους να συνδράμουν στην συγκέντρωση του ποσού που απαιτείται για την αγορά της εταιρίας.

Η Πρωτοβουλία σχεδιάζει να δημιουργήσει στην Θεσσαλονίκη ένα δίκτυο δεκαπέντε συνεργατικών μέσω των οποίων θα διαχειρίζεται την ΕΥΑΘ ως μιαν πράγματι δημόσια επιχείρηση. Η αποκέντρωση θεωρείται αναγκαία καθώς ο μεγάλος αριθμός των πολιτών-μετόχων δεν θα είναι εύκολο να διαχειριστεί το σύνολο της επιχείρησης. Η Πρωτοβουλία 136 θέλει τις συνεργατικές των δημοτικών διαμερισμάτων ν’ αποφασίζουν σε θέματα όπως η τιμή του νερού και ο προϋπολογισμός επενδύσεων, ενώ σε συνεργασία με την εταιρία θα ελέγχουν ην διαχείριση με σκοπό το δημόσιο όφελος. Η Πρωτοβουλία επιθυμεί να σταματήσει την διαδικασία ιδιωτικοποίησης αν όμως αυτή προχωρήσει, οι συνεργατικές είναι έτοιμες να ελέγξουν τους νέους ιδιοκτήτες στα πάντα.

Παρά την ατελή γνώση του της αγγλικής ο Μαριόγλου ξεχώρισε το δημόσιο από το κρατικό. Η Πρωτοβουλία 136 δεν επιθυμεί την διατήρηση της υπαρχούσης κατάστασης. Ο Μαριόγλου διαφωνεί στον χαρακτηρισμό της ΕΥΑΘ ως επιχείρησης κοινής ωφέλειας: «Επιχείρηση κοινής ωφέλειας είναι αυτό που θα δημιουργήσουμε εμείς! Σήμερα η ΕΥΑΘ είναι μια κρατική επιχείρηση, την οποία διοικούν κομματικοί εγκάθετοι χωρίς εμπειρία στο αντικείμενο. Η διοίκηση δεν ενδιαφέρεται για την καλή πορεία της επιχείρησης αλλά για την εκπλήρωση των κομματικών εντολών μέχρι το κόμμα να τους τοποθετήσει κάπου αλλού». Αν και το ΚΚΕ έχει τεθεί εναντίον της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ δεν συμφωνεί με την δημιουργία συνεργατικών επιχειρήσεων αλλ’ αντιθέτως υποστηρίζει την συνέχιση της κρατικής ιδιοκτησίας. Άλλα αριστερά κόμματα ισχυρίζονται πως οι πολίτες δεν χρειάζεται ν’ αγοράσουν την εταιρία από το Δημόσιο: η εταιρία ήδη τους ανήκει! Ο Μαριόγλου, όμως, και άλλοι ισχυρίζονται πως η μέχρι τώρα κρατική διαχείριση απλώς είναι αναποτελεσματική. Συνηθέστατο φαινόμενο είναι οι συμβάσεις με φίλα προσκείμενους εργολάβους όπου αντί να σκάψουν μιαν οπή διαμέτρου 2 μ για την διόρθωση ενός αγωγού την σκάβουν διπλάσια για να κερδίσουν περισσότερα. Ο Μαριόγλου οργίζεται αναλογιζόμενος πως στην διάρκεια της τελευταίας διετίας η κρατική αυτή επιχείρηση απέλυσε σχεδόν τους μισούς εργαζομένους εκεί, ώστε να χρειάζεται να καταφεύγει σε ιδιώτες για απλές εργασίες συντήρησης τις οποίες πρωτύτερα εκτελούσε με το δικό της προσωπικό. «Γιατί μια κρατική εταιρία πρέπει να έχει κέρδη;» αναρωτιέται. «Χρησιμοποιεί χρήματα των πολιτών και οφείλει να τους τα επιστρέφει ή να εκτελεί έργα προς το δημόσιο καλό, όπως ας πούμε δημόσιες βρύσες ή δημόσια αποχωρητήρια. Γιατί θα πρέπει οι πολίτες να καταφεύγουν σε αποχωρητήρια καταστημάτων αντί να χρησιμοποιούν δημόσια; Οι πολίτες πρέπει ν’ αποφασίζουν τι είδους δημόσιες επενδύσεις χρειάζονται!»

Ο Μαριόγλου θεωρεί πως οι συνεργατικές θ’ αποδειχθούν αποτελεσματικώτερες στην προστασία του νερού. Η Θεσσαλονίκη χρησιμοποιεί νερό από πηγές και τον Αλιάκμονα. Το νερό των πηγών είναι εξαίρετο και προτιμάται από τους καταναλωτές, ενώ η παροχή του κοστίζει λιγότερο στην ΕΥΑΘ.

Γύρω στο 1990 υπήρξε υπερύδρευση από τις πηγές με αποτέλεσμα την δημιουργία προβλημάτων σε τοπικές γεωργικές επιχειρήσεις. Οι αγρότες διαμαρτυρήθηκαν κι έκαψαν εγκαταστάσεις της ΕΥΑΘ ζητώντας απ’ αυτήν να αντλεί μόνο όσο νερό έρεε φυσικά. Όσον αφορά στην αποχέτευση ο Θερμαϊκός θεωρείται ευαίσθητη περιοχή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Υψηλές αποθέσεις αζώτου μολύνουν την ακτογραμμή που κινδυνεύει από λυματευτροφισμό. Ο Μαριόγλου αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα μιας ιδιωτικής επιχείρησης, προσβλεπούσης σε βραχυπρόθεσμα κέρδη, ν’ ασχοληθεί με την διαχείριση λυμάτων και την προστασία των υδροπαραγωγικών πηγών. Φοβάται πως μια υπό ιδιωτική διεύθυνση εταιρία ύδρευσης θ’ αποδειχθεί χειρότερη από την σημερινή κρατική. Μια δημοσκόπηση κατέδειξε σημαντική υποστήριξη στην Πρωτοβουλία 136. Η πρόθεσή της δεν υπήρξε απλώς μια πρόταση για την διατήρηση των θέσεων εργασίας σε μιαν κρατική επιχείρηση. Προέβησαν σε απεργία πείνας, σε δημοψήφισμα κατά της ιδιωτικοποίησης και σε διαδηλώσεις. Σύμφωνα με τον Αρχοντόπουλο: «Οι πολίτες μας βλέπουν θετικά. Δεν αγωνιζόμαστε για τις θέσεις μας, αγωνιζόμαστε για το νερό, για τους φτωχούς που δεν θα μπορούν να το πληρώσουν».

Η Πρωτοβουλία έχει την υποστήριξη δημάρχων και δημοτικών συμβουλίων στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης ενώ πιστεύει πως καλύπτει τους πολίτες έναντι της κρατικής τρομοκρατίας και της αβεβαιότητας που προκάλεσε η οικονομική κρίση. Μέχρι τώρα ο Μαριόγλου και ο Αρχοντόπουλος δεν έχουν υποστεί κάποιαν δίωξη για όσα έχουν κάνει. «Οι αντίπαλοι δεν αισθάνονται απειλούμενοι, θεωρώντας μας απλώς ρομαντικούς», λέει ο πρώτος. «Η Πρωτοβουλία 136 όμως ακόμη δεν έχει καλά καλά αρχίσει!»