[vc_row el_position=»first»] [vc_column width=»1/4″] [/vc_column] [vc_column width=»3/4″] [vc_column_text el_position=»first last»]
[box] Η χρήση των υπογείων υδάτων δεν είναι βιώσιμη σε πολλές από τις μεγάλες γεωργικές ζώνες του κόσμου. Άρθρο της Amanda Mascarelli δημοσιευμενο στο εβδομαδιαίο επιστημονικό περιοδικό Nature[/box]
[/vc_column_text] [/vc_column] [/vc_row] [vc_row] [vc_column] [vc_column_text el_position=»first last»]
Μια ολοκληρωμένη σφαιρική ανάλυση της εξάντλησης των υπόγειων υδάτων που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα στο Nature καταλήγει στο συμπέρασμα οτι σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε περιοχές όπου τα υπόγεια ύδατα χρησιμοποιούνται ταχύτερα από την δυνατότητα αναπλήρωσης τους. Σε ολόκληρο τον κόσμο, ανθρώπινοι πολιτισμοι εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό στην άντληση νερού απο τεράστιους ταμιευτήρες ύδατος που έχουν αποθηκευτεί για χιλιάδες χρόνια σε άμμο, πηλό και πέτρα βαθιά κάτω απο το έδαφος. Αυτοί οι τεράστιοι υδροφορείς — που σε ορισμένες περιπτώσεις επεκτείνονται σε πολλά κράτη και σύνορα χωρών — παρέχουν νερό για κατανάλωση και άρδευση καλλιεργειών και υποστηρίζουν οικοσυστήματα δασών και αλιείας.
Όμως στις περισσότερες από τις μεγάλες γεωργικές περιοχές του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Κεντρικής Κοιλάδας της Καλιφόρνια, περιοχή του Δέλτα του Νείλου της Αιγύπτου, καθώς και του Άνω Γάγγη στην Ινδία και το Πακιστάν, η ζήτηση υπερβαίνει την ικανότητα αυτών των ταμιευτήρων για ανανέωση. «Αυτή η υπερβολική χρήση μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη επάρκεια τόσο των υπογείων υδάτων και πόσιμου νερού όσο και της καλλιέργειας τροφίμων», λέει ο Tom Gleeson, ένας υδρολόγος στο Πανεπιστήμιο McGill στο Μόντρεαλ του Κεμπέκ, και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. Τελικά, προσθέτει, το «μπορεί να οδηγήσει σε αποξήρανση των ροών και οικολογικές επιπτώσεις«.
Ο Gleeson και οι συνάδελφοι του συνδύασαν ένα παγκόσμιο υδρολογικό μοντέλο και ένα σύνολο δεδομένων χρήσης των υπογείων υδάτων ώστε να εκτιμήσουν τι ποσότητες υπόγειων ύδατων αντλούνται από χώρες του κόσμου. Εκτίμησαν επίσης τον βαθμό αναπλήρωσης κάθε υδροφορέα — την ταχύτητα με την οποία ξαναγεμίζουν τα υπόγεια ύδατα. Χρησιμοποιώντας αυτήν την προσέγγιση, οι ερευνητές ήταν σε θέση να καθορίσουν τα «αποτυπώματα» υπόγειων υδάτων περίπου 800 υδροφορέων σε όλο τον κόσμο (βλ. παρακάτω χάρτη). Κατά τον υπολογισμό της πίεσης που ασκείται απο την χρήση κάθε πηγής υπογείων υδάτων ο Gleeson και οι συνεργάτες του εξέτασαν επίσης λεπτομερώς και τις ροές υδάτων που απαιτούνται για να διατηρηθεί η υγεία οικοσυστημάτων όπως των χορταριών, των δένδρων και τα ρυάκια. «Απ’ότι γνωρίζω, αυτό είναι το πρώτο ευρετήριο εξάντλησης νερού που πραγματικά υπολογίζει την διατήρηση της υγείας του περιβάλλοντος, » λέει ο Jay Famiglietti, υδρολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Ιρβάϊν, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Αυτό είναι ένα κρίσιμο βήμα.»
Υπερεκμετάλλευση
Οι συντάκτες διαπίστωσαν ότι το 20% των υδροφόρων οριζόντων του κόσμου έχουν υπεραντληθεί. Ορισμένοι δε σε τεράστιο βαθμό. Για παράδειγμα, το αποτύπωμα των υπογείων υδάτων του υδροφορέα του Άνω Γάγγη υπερβαίνει 50 φορές το μέγεθος του υδροφορέα, «άρα το ποσοστό της άντλησης είναι κατά πολύ μη βιώσιμο», λέει ο Gleeson. Ο Famiglietti όμως σημειώνει ότι η μελέτη, η οποία επικεντρώνεται σε ποσοτικό προσδιορισμό του ποσοστού άντλησης των υπογείων υδάτων έναντι της επαναφόρτισης των, υπογραμμίζει την έλλειψη δεδομένων που έχουμε για την ποσότητα των υδάτων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο υδροφόρους ορίζοντες του κόσμου. «Ο μόνος τρόπος να δόσουμε απάντηση στο ερώτημα της αειφορίας είναι να βρούμε πόσο νερό έχουμε στην πραγματικότητα», λέει. Προβλέπει ότι μια ολοκληρωμένη εικόνα θα αποκάλυπτε ότι πολλοί περισότεροι από τους υδροφόρους ορίζοντες του κόσμου αντλούνται με μη βιώσιμο τρόπο. Καθώς ορισμένες περιοχές αντιμετωπίζουν πιο συχνά ξηρασίες και αύξηση του πληθυσμού, ο πλήρης χαρακτηρισμός των υδροφόρων οριζόντων σε παγκόσμιο επίπεδο, αν και δαπανηρός, θα είναι απαραίτητος, προσθέτει ο Famiglietti.
Αλλά ο Gleeson προσθέτει ότι υπάρχει τουλάχιστον μία σημαντική πηγή ελπίδας. Μέχρι και το 99% του φρέσκου, μη παγωμένου νερού του πλανήτη βρίσκεται σε υπόγεια ύδατα. «Είναι αυτή η τεράστια δεξαμενή που έχουμε τη δυνατότητα να διαχειριστούμε κατά βιώσιμο τρόπο», λέει. «Εάν επιλέξουμε να το κάνουμε.»
Αναφορές Gleeson, T., Wada, Y., Bierkens, M. F. P. & van Beek, L. P. H. Nature 488, 197–200 (2012)
[/vc_column_text] [/vc_column] [/vc_row] [vc_row el_position=»last»] [vc_column] [vc_column_text el_position=»first last»]
Ο βαθμός στον οποίο εξαντλούνται οι υδροφόροι ορίζοντες που είναι σημαντικοί για τη γεωργία.
[/vc_column_text] [/vc_column] [/vc_row]
